Componist v/d maand
401NederlandseOperas Handboek I
Het eerste deel van het Nederlandse Opera's handboek omvat de periode van Sweelinck tot en met de Franse tijd (1595-1814) . Het boek verschijnt in 2023 bij het Dato Fonds van uitgeverij Lecturis, in samenwerking met Stichting Nederlands Muziek Instituut. Aan bod komen operacomponisten als Vondel/Padbrué, Constantijn Huygens en de Amsterdamse Liedschoolcomponisten 1687-1715: Hacquart/Buysero, David Petersen, Hendrik Anders en Schenck. In de eerste helft van de 18e eeuw ook Van Blankenburg, De Fesch en Zingoni. Uit de periode van stadhouder Willem V: Jacob Jan van Wassenaer Obdam, Josina van Boetzelaer, Gottfried van Swieten, Belle van Zuylen, Colizzi, Meissner, Just, de gebroeders Mulligen en de Haagse Mozart. In de Franse Tijd: Bartholomeus Ruloffs, Jean des Communes en Ludwig van Beethoven, van wie het verhaal wordt onderzocht dat hij in Zutphen zou zijn geboren. Per componist wordt een biografische schets gegeven, gevolgd door de korte inhoud van de opera's van zijn of haar hand waarvan muziek bewaard is gebleven. Dit wordt afgesloten door een nabespreking van het werk en een discografie. Op de CDs in en rondom het boek staan hoogtepunten uit vrijwel alle besproken werken.
Opera v/d maand
BEETHOVEN/NIEUWENHUIZEN: VESTAS FEUER
In juni 2022 gaf 401 Nederlandse Operas op het Beethoven Festival Zutphen een try-out van Beethovens eerste opera, Vestas Feuer, gecomponeerd op tekst van Emanuel Schikaneder, librettist van Die Zauberflöte! Het is een spannend avonturenverhaal vol wonderbaarlijke ontsnappingen en met schitterende muziek. Daaronder onbekende Beethoven opera aria's die Cees Nieuwenhuizen voor ons reconstrueerde uit de schetsen voor scene 2 tot en met 8. De try-out in kleine bezetting van Vestas Feuer vond plaats in Theater De Hanzehof Zutphen, met Barbara Schilstra (Volivia), Renate Arends (Sericia), Marcel Reijans (Sartagones), Timothy Veryser (Malo), Nanco de Vries (Porus) & Apollo Ensemble. Momenteel onderzoeken wij de mogelijkheden het werk scènisch en in volle bezetting in wereldpremière te laten gaan.
Cees Nieuwenhuizen
Op vrijdag 10 juni 2022 gaven wij in samenwerking met Apollo Ensemble op het Beethoven Festival Zutphen een try-out in kleine bezetting van de reconstructie die Cees Nieuwenhuizen voor 401NederlandseOperas maakte van het torso van Beethovens eerste opera, Vestas Feuer. De vraag wat Beethoven in het 401NederlandseOperas handboek doet wordt beantwoord in het handboek dat medio 2023 verschijnt in het DATO fonds van uitgeverij Lecturis. Nieuwenhuizen en 401NederlandseOperas vonden volkomen onbekende schetsen voor scènes 2 tot en met 8 van Vestas Feuer hetgeen twee spectaculaire nieuwe Beethoven aria's opleverde! De try-out vond plaats met Barbara Schilstra (Volivia), Renate Arends (Sericia), Sartagones (Marcel Reijans), Timothy Veryser (Malo), Nanco de Vries (Porus) & Apollo Ensemble.
NEDERLANDSE OPERA IN HET FRANSE THEATER DEN HAAG 1751-1790 (OvdM)
Op zondag 13 mei 2018 organiseren 401NederlandseOperas en het Nederlands Muziek Instituut een uniek concert rondom vergeten Nederlandse opera's van componisten aan het Haagse Franse Theater 1751-1790. Onder de solisten zijn vermaarde sterren als mezzosopraan Barbara Kozelj, sopraan Elise Caluwaerts, tenor Marcel Reijans, bariton Hans de Vries, violist Rémy Baudet, hoboïst Martin Stadler, celliste Saskia van der Wel en klavecinist/dirigent Albert-Jan Roelofs.
Het jonge talent ensemble van de muziekacademie Den Haag verzorgt onder leiding van artistiek leider Peter le Feber diverse locatieoptredens met eigentijdse arrangementen.
401Concerts 10 De Nieuwe KHL (CvdM)
Op 14 januari 2018 breng 401Concerts 10 een spectaculair programma in De Nieuwe KHL in Amsterdam, het monumentale voormalige koffiehuis van het Lloyd personeel. Achter het café-restaurant met Franse en exotische keuken ligt een prachtige jugendstil concertzaal. Heldentenor Hendrik Vonk, sopraan Barbara Schilstra en pianist Wolter Willemsen vertolken daar aria's en duetten uit Nederlandse opera's 1852-1931. Daarnaast geven ze een voorproefje van ons Jan Brandts Buys Festival 19-21 September te Zutphen, met hoogtepunten uit Hero und Leander (1929) en Ulysses (1931). Ook ons veldwerk in de Koninklijke Verzamelingen komt aan bod met Le roi de boheme (1852) van hofcomponist Charles van der Does.
Gerard von Brucken Fock: Jozal (Opera vd Maand November 2017)
Gerard von Brucken Fock: Jozal
Gerard von Brucken Fock was een van de meest markantste componisten die Nederland heeft gekend. Hij is het meest bekend van zijn prachtige pianomuziek en zijn liederen, maar zijn meesterwerk is de onuitgevoerde opera Jozal uit 1912. Dit werk is uniek, extreem, meeslepend en overrompelend in een. Alsof Chopin in volle vaart op Karl Marx botst en zo de 20e eeuw in wordt gekatapulteerd, onderweg allerhande visuele noten op zijn pas meeslepend. Op zaterdag 18 november voeren Heldentenor Hendrik Vonk, sopraan Barbara Schilstra, bariton Frits Muusse en pianist Wolter Willemsen highlights uit Von Brucken Focks opera Jozal uit. Locatie: Oude Kerk, Keizerstraat 8, Scheveningen. Aanvang 15.00 uur. Toegang gratis (vrijwillige bijdrage).
Hendrik Andriessen: De Spiegel uit Venetië (1967)
Hendrik Andriessen: De Spiegel uit Venetië (1967)
Haarlem Opera en Stichting Andriessen/De Klerk brengen op 26-27 september in de Stadsschouwburg Haarlem de eerste scènisch opvoering van Hendrik Andriessens televisieopera. Een komedie rondom Dirk Sweelinck die drost P.C. Hooft en zijn snobische Muiderkliek inclusief diens vrouw en Maria Tesselschade en lesje wil lezen op het Muiderslot. Het bevalt hem namelijk niet dat ze hem eerst geen blik waardig keurden, maar nu hij met roem overladen uit Italië terugkeert wil iedereen hem plots horen spelen. Met geluidsfragmenten uit de 1967 opname!
401Concerts 4 (Composers v/d Maand)
401Concerts 4
18 December 2016, 401Concerts 4 live in de OBA Concertzaal Den Haag met Nederlandse fin de siècle opera aria's & duetten uit de archieven van het Nederlands Muziek Instituut. Sopraan Barbara Schilstra, tenor Hendrik Vonk, bariton Andreas Goetze, het 401DutchOpera Koor o.l.v. Frits Muusse en pianist Wolter Willemsen zullen aria’s en nieuwe duetten vertolken uit Cornelis Doppers De blinde van Casteel Cuillé (1894), Willem Landré’s De roos van Dekama(1896), Daniël de Lange’s Lioba (1906), Jan van Gilse’s Helga von Stavern (1911), Gerard von Brucken Focks Jozal (1912), Emile von Brucken-Focks Seleneia (1914), Julius Röntgens De lachende Cavalier (1918), Jan Brandts Buys’ De kleermakers van Marken (Die Schneider von Schönau) (1916), en Richard Hagemans Caponsacchi (1932). Een bijzonder programma met louter creaties in de moderne tijd. Caponsacchi is de enige opera van een Nederlander ooit aan de Met opgevoerd. Lioba is op tekst van Frederik van Eeden, De roos van Dekama naar Jacob van Lennep. Röntgen en Dopper zijn componisten uit de Gouden Rand van Het Concertgebouw. Helga von Stavern en Jozal zijn absolute wereldpremières! Download vanaf 20 december beschikbaar.
VAN MOZART TOT BRANDTS BUYS in DE NIEUWE KHL (OvdM)
Op zondag 29 april 2018 brengen wij in De Nieuwe KHL Amsterdam een preview uit drie lopende projecten. Het talent-ensemble van de Haagse Muziekacademie met sopranen Esmée van Nieuwenhuizen en Gina de Jong brengt een voorproefje van het Haagse Hofoperaprogramma uit Mozarts tijd, met aria's van Colizzi, baron Gottfried van Swieten en Mozart zelf. Na de pauze vertolken Barbara Schilstra en Hans de Vries het duet uit Jan van Gilse’s Helga von Stavern (1911). Vooruitlopend op ons Jan Brandts Buys Festival in september vertolken Schilstra en De Vries aria’s & duetten uit Hero und Leander (1919), Der Eroberer (1921) en Ulysses (1931). Julia Bronkhorst vertolkt liederen van Jan en Jan ten Bokum speelt romantische pianostukken van de componist.
MC van de Rovaart: Liefde (1895 Opera vd Maand)
MC van de Rovaart: Liefde (1895)
In Liefde toont Marinus Cornelis van de Rovaart zich een componist van goed in het gehoor liggende melodieën met een volksliedachtige inslag die dichtbij operette en opéra comique staat. In het lied 'Hoort een krijger staat voor de deur' vraagt een soldaat een meisje of hij even mag binnenkomen, omdat hij ten strijde trekt en zijn toekomst onzeker is. De strekking van de opera lijkt uit dit lied uit de eerste akte te volgen. Samen met een fragment uit Van de Rovaarts Der verwunschene Prinz wordt het opgevoerd op 401Concerts 10. Solisten zijn Heldentenor Hendrik Vonk, sopraan Barbara Schilstra en pianist Wolter Willemsen
Gerard von Brucken Fock (Componist vd Maand November 2017)
Gerard von Brucken Fock
Gerard von Brucken Fock was een van de meest markantste componisten die Nederland heeft gekend. Hij was financieel onafhankelijk, probeerde zijn geld weg te geven, wilde scheiden van zijn vrouw uit liefde en trok al folderend met draaiorgel en heilsliederen door Europa voor het Leger des Heils. Hij is het meest bekend van zijn prachtige pianomuziek en zijn liederen, maar zijn meesterwerk is de onuitgevoerde opera opera Jozal uit 1912. Op zaterdag 18 november voeren Heldentenor Hendrik Vonk, sopraan Barbara Schilstra, bariton Frits Muusse en pianist Wolter Willemsen highlights uit Gerard von Brucken Focks opera Jozal uit. Locatie: Oude Kerk, Keizerstraat 8, Scheveningen. Aanvang 15.00 uur. Toegang gratis (vrijwillige bijdrage).
Hendrik Andriessen (componist v/d maand sept 2017)
Hendrik Andriessen
In het kader van de heropvoeringen van Hendrik Andriessens De spiegel uit Venetië door Haarlem Opera in de Stadsschouwburg te Haarlem is de vader van Jurriaan en Louis Andriessen onze componist van de maand september/oktober 2017, Ook aandacht voor zijn opera Philomela, die net als De spiegel van Venetië aan ons download programma wordt toegevoegd.
Daniël de Lange: Lioba (Opera van de maand)
Daniël de Lange: Lioba (1906)
In de aanloop naar 401Concerts 4 in de OBA Concertzaal Den Haag op 18 december 2016 hebben we Daniël de Lange's dramatische scène Lioba uit 1906 als opera van de maand. De Lange (1841-1918) zag in Lioba zijn gedroomde meesterwerk! Dat kon natuurlijk geen 'genrestuk' worden zoals zijn jeugdwerk De val van Kuilenburg. Nee, in Lioba was alleen plaats voor de allerhoogste artistieke ambities. En ziedaar, de behoudende De Lange ontpopte zich op zijn oude dag plots als revolutionair (anti-)dramatisch componist parallel aan Satie! De tekst was een selectie uit het beroemde dramatische gedicht van Frederik van Eeden. De premières in Den Haag en elders kregen veel applaus maar de recensies waren op één magistrale uitzondering na vernietigend. Het verhaal daarachter zegt wellicht meer over De Lange's collega 'componist-recensenten' die nog een rekening met hem hadden te vereffenen dan over de muziek, maar van Lioba is nadien niets meer vernomen tot 401DutchOpera de verstilde orkestintroductie op 401Concerts 3 hernam. 401Concerts 4 brengt de culminatie van het grote duet tussen Sancolf en Lioba, met Lioba's destijds als 'lichtpunt' omscheven monoloog 'Ik wil mijn kind van u'. Met Barbara Schilstra als Lioba en Hendrik Vonk als Sancolf. Download vanaf 20 december.
